Euskal Herrian, eta batez ere Gasteiz inguruan, asko jaten den perretxikoa izan arren, pertsona alergikoengan pozoindurak gertatu dira. Bestalde, erraz nahas daiteke Entoloma sinuatum perretxiko pozointsuarekin. Euskal Herrian, gertatzen diren pozoinduren %95 eragiten du. Gris ilun koloreko txapela du eta zuri grisaxka koloreko hanka mardula. Udazkenean eta neguaren hasieran topatu daiteke hostozabalen eta koniferoen basoetan.
6-20 cm-tako txapela du. Hasieran ganbila, ondoren laundua eta azkenik ahurra, baina ez inbutu formakoa. Gaztetan ertza biribikatua da. Kutikula leuna eta distiratsua da, eta txapeletik askagarria da. Beis ilun edo gris ilun kolorekoa da, eta normalean erdialdea apur bat ilunagoa izaten du.
Hankaren oinarria lodiagoa da, mardula eta zuntzezkoa. Kolore zuri grisaxka du eta 12 x 4 cm inguruko tamaina izaten du.
Orri dekurrente samarrak ditu, nahiko estu lotuta daude eta zuri edo krema kolorekoak dira. Azkazalen bidez oso azkar askatzen dira.
Mamia zuri edo krema kolorekoa da. Usain berezia du, Pleurotusek dutenaren antzekoa.
Esporak zuri, leun eta eliptikoak dira, ez amiloideak. 6 – 8 x 3 – 4,5 μm-ko tamaina izaten dute.
Talde handiak osatzen dituzte normalean, eta hostozabalen eta koniferoen basoetan ateratzen da.
Udazkenean eta neguaren hasieran sortzen du perretxikoa onddo honek.
Perretxikoa jangarria den arren arazo handiak sor ditzake, horregatik, jateko orduan oso ondo frijitua jatea komeni da, inoiz ez labean eginda. Volvaria loveianaz zoldua ager daiteke. Kasu hauetan perretxikoa guztiz itxuragabetzen da eta janez gero, ondoeza sortzen du. Orokorrean, intsektuen larbek asko erasotzen duten perretxikoa da.
Perretxiko hau pago zizatik bereizteko bi ezaugarri gako daude. Alde batetik, Entoloma sinuatumek hirin usain nabarmena du eta pago zizak berriz oso usain berezia, propioa. Bestetik, pago zizak orri adnatuak eta elkarrengandik oso gertu kokatutako orriak dituen bitartean, Entoloma sinuatumek orri eskotatuak eta elkarrengandik banatuagoak ditu. Gainera, hasieran horixkak dira eta gero arrosak.
Maltzurra ( Entoloma sinuatum ) |