Russula cyanoxantha
Urretxa
Onddo honen mamia itxia izaten da, Russula virescens-ena bezala eta biei azkar erasotzen diete intsektuen larbek. Russulen artean biak dira estimatuenak jateko orduan. Russula zein Lactarius taldeko onddoak apurtzen ditugunean, hauek klariona bezala apurtzen dira, ez dira tarraten beste onddoak bezala. Lactarius taldekoak moztean latexa isurtzen dute, Russulak ez. Modu honetan bereizten dira bi taldeak. Urretxak, Russula veska-rekin nahasi daiteke, baina honek burdin sulfatoaz erreakzionatzen du kolore laranja indartsua emanez.
Argazkia: Errotari elkarte mikologikoa
Makromorfologia
Pileoa
5-15cm-tako txapela izaten du. Hasieran globo-formakoa den arren onddoa heltzen den heinean zabaltzen joaten da. Hertza zorrotza izaten da, eta erdialdea zertxobait hondoratua. Heze dagoenean pixka bat lingirdatsua den kutikula dauka. Hau zimurtsua izaten da, erradialki kokaturiko zain ilunak izaten baititu. Kutikula hau errez bereizten da pileoko mamitik. Kutikulan kolore nahasketa bat azaltzen du, morexka, lila, berde iluna eta argia, grisa, urdina…
Estipea
Hanka, nahiko motza, zilindrikoa eta bikortsua izaten da. Kolore zuria izaten du, kasu batzuetan kolore morexka izaten dute.
Orriak
Lamina erantsiak edo apur bat dekurrenteak, hauek nahiko itxiak izaten direlarik. Malguak diren kolore zuriko orriak izaten dituzte. Hausturaren aurrean erresistenteak dira laminak.
Mamia
Kolore zuria izaten du oro ar, baina kutikularen azpian kolore morexka azaltzen du. Mamia itxia izaten da. Burdin sulfatoarekin ez du erreakzionatzen, gibelurdinak (Russula virescens) egingo lukeen bezala. Usain gozokoa eta hur zaporekoa da.
Mikromorfologia
Esporak
Globo-itxurakoak edo eliptikoak, garatxo motzak garatzen dituzte. Esporada zuria izaten du. Espora amiloideak 7-9 x 6-6,5μm-takoak.
Ekologia
Habitata
Konifero zein hostozabalen basotan aurkitu daiteke, batez ere azken honetan.
Perretxiko-garaia
Uda eta udazkenean hazten den onddoa da. Onddo nahiko arrunt eta oso preziatua da perretxiko zaleen artean.
Jateko balioa
Bere zaporea dela eta Gibelurdinarekin batera Russulen artean bilatu eta estimatuena. Hala ere ale gazteak jatea gomendatzen da, espezie honi oso azkar erasotzen baitiote intxektuen larbek.