Fagus, latinezko ohiko izena; sylvatica, latinez sylvaticus-a-um esaeratik dator eta, basoetan hazten dena esan nahi du. Europako erdialde eta mendebaldean bizi da, klima samur eta hezeko eskualdeetan; udako lehorterik eta neguko izozterik gabekoetan. Euskal Herrian, bi isurialdetan ondo banaturiko basoak ditu. Isurialde kantauriarrean, haritz kandudunarekin topo egin arte zabaltzen da. Isurialde mediterraneoko pagadiak askoz zabalagoak eta ikusgarriagoak dira, Iratiko basoa kasu, non Europako pagadirik handienetakoa dugun. Dena den, pagadi hauek pirineotan 1.800 metro arte igotzen dira, izeiarekin bat egin arte.

Zuhaitzok 40 m-ko altuerara irits daitezke. Euskal Herrian ditugun eguzki landaretako bat da, hots, eguzkiaren bila ziztu bizian gorantz hazten diren zuhaitzetakoa. Normalean, basoetan bizi direnez, oso luzeak eta amaieran adarkatuak izaten dira. Baina, bakartiak direnean eta nahi adina argi dutenean askoz ere borobilagoak izaten dira eta, baita adarkatuak ere.

Euskal basoetan, beste hainbatetan bezala, beste eite bitxi bat azaltzen dute, lepatua deritzona. Hauek, lehengoak ez bezala, oin beretik hazten dira eta 2 - 3 m-ra (gorantz segi ezingo balute bezala) asko adarkatzen dira berriz ere gora joateko. Hau ikazkintza dela eta gertatzen da, izan ere, industrializazioaren hasieran ez zituzten zuhaitzak guztiz mozten, horren ordez zuhaitzari adarrak mozten zizkioten zuhaitza bera hil ez zedin.

Azala grisa du, leuna eta, ia batere zarpailtzen ez denetakoa. Eta gainera, likenek kolore zurixka bat ematen diote.

Hostogalkorrak dira. 10 cm-koak izatera iritsi daitezke luzeran eta, 7 cm-raino zabaleran. Punta zorrotza dute, itxura eliptikoa eta ertzak uhinduak. 5 - 9 nerbio pare dituzte paraleloki kokaturik. Kimutik ateratzen denean, eta bestela hosto azpian, iletxoez josia egoten da. Bestalde, txandakaturik kokatzen dira adarrean zehar. Begiak naranja-marroi kolorekoak diren ezkata gogorrez estaliak dituzte.

Landare monoikoa da, baina lore sexubakarrekoekin. Lore arrak oso ugariak dira, 5 - 6 cm-ko pedunkuluetan zintzilaturik. Lore emeak pedunkulu laburragoetan daude, bakarka zein hirunaka.

1 - 3 pagatx izaten ditu, luzangak, ebakidura triangeluarrekoak, zurezko karlo batean gordeak. Karlo hau kanpotik ezkatatsua izaten da eta barnetik ile luzekoa, 4 kuskutan irekitzen dena.

Europa erdialde eta mendebaldean zabalduta dago, udako lehorte eta izozte berantiarrik gabeko klima xamur eta hezedun eskualdeetan.  Isurialde kantauriarrean haritz kandudunarekin topo egin arte zabaltzen da. Isurialde mediterraneoko pagadiak askoz zabalagoak eta ikusgarriagoak dira; Iratiko basoa, esaterako, Europako pagadirik handienetakoa da. Piriniotan berriz, 1.800 metro arte igotzen dira, izeiarekin bat egin arte.