Phyteuma orbiculare

Goi mendietako argiguneetan hazten den landare polit hauskorra dugu hau. Mendizaleen arreta deitzeko moduko lore urdin-morexkak garatzen ditu udaberrian eta Grimm anaien arreta ere bereganatu zuen, Rapunzel ipuineko lore magikoa baitzen hauxe.

Phyteuma orbiculare

Dibisioa
Magnoliophyta
Klasea
Magnoliopsida
Subklasea
Asteridae
Ordena
Campanulales
Familia
Campanulaceae
Deskribatzailea
Linnaeus (1753)
Estatusa
ne

Morfologia

6-80 cm-ko landare belarkara dugu, normalean tentea dena eta nahiko hauskorra. Errizoma fusiformea garatzen du eta bertatik zurtoin gutxi batzuk sortzen dira. Zurtoinek 3,5 mm-ko diametroa dute, glabroak dira eta batzuetan hosto eta brakteetan 1mm-rainoko iletxoak dituzte.

Hostoak

Hostoek oinarri asimetrikoa dute. Oinarrialdeko hostoak 2-4 x 0,8-3 cm-koak dira, lantzeolatuak edo oblongoak eta ertz zerratua da. Hostoek oinarri kordiformea dute eta 0,5-11 cm-ko pezioloa, hegal txikiekin.

Hosto kaulinarrak, aldiz, 2-13 x 0,3-1,8 cm-koak dira, tenteak eta oblongo-eliptikoak. Ertz ia osoa dute eta zurtoinaren behekaldean kokatzen direnak oso peziolo motza dute (gainaldekoek ez dute peziolorik).

Loreak

1,3-2,2 x 1,4-2,6 cm-ko globo formako infloreszentzia garatzen dute, 20-40 lore izaten dituena. Braktea triangeluarrak ditu, 1-2 x 0,3-0,5 cm-koak eta glabroak edo ziliatuak izan daitezkeenak. Osoak izaten dira edo oso hortz txikiak izaten dituzte oinarrian.

Kalizak 1,5-3,5 mm-ko hortzak ditu eta triangeluarra da. Korola 1-1,4 cm-koa da, urdin ilun edo more kolorekoa eta barrurantz zertxobain kurbatua egoten da. 12-18 cm-ko estiloa dute eta 2,2 mm-ko hiru estigma.

Fruituak

Kapsula motako fruitu txikiak ditu, 3-4 mm-koak eta formaz oblongoak.

Banaketa

Landare hau Europa ia osoan zehar aurki dezakegu, Pirinio inguruan hasi eta Balkanetaraino. Iberiar penintsulako ipar-ekialdeko mendietan nahiko arrunta da eta Euskal Herriko mendietan ere erraz topa daiteke.

Phyteuma orbiculare Phyteuma orbiculare

Habitatak



Habitat bereko espezie gehiago

Tilia platyphyllos
Ezki hostozabala
Tilia cordata
Ezki hostotxikia
Ulmus glabra
Zumar hostozabala
Alnus cordata
Haltz italiarra
Betula pendula
Urki dilindaria
Basagurbea


Ekologia

Larreetan eta basoetako argiguneetan hazten da, 400-2500 metroko altitudeetan.

Fenologia

Maiatza eta abuztua bitartean loratzen da.

Esteka interesgarriak

Egilea: | Sorrera: 2012/07/04 | Azken eguneraketa: 2014/09/13 | Bisita-kopurua: 1410 | Argazki nagusia: Hans Hillewaert (Wikimedia Commons)

Erregistra zaitez

Erregistra zaitez!

· Parte hartu edukiak hornitzen eta eztabaidatzen 
 
· Igo itzazu argazkiak, bideoak, liburuak, estekak...