Ezpela, jardinak mugatzeko aspalditik erabili den zuhaiska da (Greziarrek eta Erromatarrek dagoeneko erabiltzen zuten). Euskal Herrian, banaketa berezia du, Arabako hego-erdian eta Bidasoa ibaiaren behe-bailaran kokatzen da baina populazio mugatuak ditu. Hori dela eta, 'Interes bereziko' espezie bezala sailkaturik dago.

Espezie hau zuahiska edota zuhaitz txikitzat hartzen da, zenbaitetan 8 metroraino iristen delarik. Adar zurrun ugari eta sakonki zartatuak ditu heldutan, baina gazteenak leunak dira. Enbor-azala gris-arrexka da, kortxokara eta ezkatakara, eta adarretan pezioloek utzitako orban modukoak daude.

Hostoak (nahikoa txikiak eta txorten laburrekoak) gainaldetik berde ilunak eta disdiratsuak eta azpialdetik mateak eta zurbilagoak izaten dira. Hosto sinpleak dira, oposatuak eta itxura larrukara dutenak. Luzeraz, 1,3-2,5 x 0,7-1,2 cm inguru dituzte, forma aobatu-eliptikoa eta glabroak dira (batzutan ile gutxi batzuk dituzte azpialdeko nerbioaren inguruan). Ertza beheraka zertxobait kiribilduta egoten da. Hosto gazteek galtzarbe iletsuak dituzte, ile nabari zuriekin oposatuki kokatutako bi multzoetan; aldiz, helduak ilegabeak dira. Urte osoan zehar mantentzen dituzte (hortik datorkio, hain zuzen ere, izen espezifikoa) eta udazkenean gorritu egiten dira.

Ezpela landare monoikoa da, hau da, ale berdinak bi sexuetako loreak ditu. Ezpelaren loreak glomerulutan batzen dira, kolore horikoak eta nahiko trinkoak direnak. Ez dira oso deigarriak, 5-6,5 mm-ko diametroa izaten dute eta brakteatuak dira. Lore sesilak dira eta hauen periantoa soilik bi bertiziloz osaturik dago (ez dute korolarik).

Lore arren kanpo-bertiziloa tepaloz osatuta dago, 2 x 2-2,5 mm-koak eta obatuak; eta barne-bertizilokoak 2,5-3 mm-koak dira eta obobatuak. Androzeoak lau estamin ditu. Aldiz, lore emeen bertiziloa 2,5-3 mm-koa da eta obobatua. Ginezeoak 3 karpelo eta 3 estilo labur, lodi eta tente. Intsektuen bidez polinizatzen dira.

Ezpelaren fruitua kapsula motakoa da. Nahio itxura karakteristikoa du, forma subesferikokoa eta larrukara. Luzeraz 8-11 x 6-8 mm ditu eta estigmak mantentzen ditu muturrean tente. Bere baitan 6 hazi trigonal ditu, leunak eta beltzak.

Ezpela banaketa submediterranearra duen zuhaixka da. Europako erdialdeko eta hegoaldeko, Afrikako iparraldeko eta Asiako hego-mendebaldeko hainbat gunetan bizi da. Euskal Herrian oso arrunta da Arabako hego-erdian, Arabako Errioxako gune baxuetan izan ezik. Bidasoa ibaiaren (Gipuzkoa) behe-bailaran ere populazio handiak, baina mugatuak, ditu.