Alosa, Clupeidae familiako arraina da. Antzinan, arrunta zen Eskandinaviatik Mediterraneoko mendebalderaino baina egun, ez da batere arrunta Europako iparraldean, eta Europako ibai askotatik desagertu dela uste da. Sardinaren tamainako arraintxoa dugu eta akula (Alosa fallax) bezala, espezie anadromoa da, hau da, itsasoan bizi den arren ibaietara doa ugaltzera.

50-70 cm inguruko arraina da eta gorputza dortsolateralki konprimatua du, ezkata handi eta finekin. Burua txikia da, goi-barailak behe-barailean ahoskatzeko koska bat duelarik. Operkuluak, ildo erradialak ditu. Genero berdineko beste espezieetatik bereizten duen ezaugarri nagusia lehen arku brankialean aurki dezakegu, espezie honek 80-130 brakiarantza baititu bertan. Sabelaldean, ezkatez osaturiko gila bat du. Hegatsetako erradioak bigunak dira eta hegats dortsalak 18-21 ditu, analak 19-25, pektoralak 15-16 (dortsalen jarraipen modura) eta pelbikoak 9. Albo-lerroan zehar aldiz, 60-70 ezkata izaten ditu. Bizkarraldea urdin kolorekoa da, iluna, eta alboak grisak edo zilarkarak, operkuluaren atzean orban ilun bat dutelarik, edo batzutan, bat baino gehiago (5-10) baina beti bat handiagoa.

Atlantikoko ipar-ekialdean zehar banaturik dago, Islandiatik Marokoraino, eta Mediterraneoko mendebaldean, Espainiatik Frantziaraino. Hala ere, Europako mendebaldean ia erabat desagerturik dago. Iberiar Penintsulako populaziorik garrantzitsuenak Ebro ibaian dago, espeziea Tortosako presaraino (Tarragona) iristen delarik bertan; Miño ibaian Pontevedra inguruan; eta Guadalquivir ibaian, Huelvan, daude. Euskal Herrian, soilik Bidasoa ibaian aurki daiteke eta bertako populazioak gainbeheran daude.

Kodaka espezie anadromoa da, hau da, ibaietan jaiotzen da baina bere bizitzaren gehiengoa itsasoan ematen du, soilik ugaltzeko bueltatuko delarik berriro ere ibaietara. Itsasoan dagonean, ur sakonetan eratzen ditu sardak. Maiz buztinetan harrapatuta ikusi dira, lehorte baldintzetara ondo moldatzen direla frogatuz (Coscia et al., 2010).

Habitat bereko espezie gehiago

Itsasoan dagoen bitartean krustazeoz eta arrain txikiez elikatzen da baina ibaira doazenean, ez dira elikatzen.

Apirila eta ekaina bitartean, kodakak ibaietara errutera igotzen dira, behin heldutasun sexuala lortu dutenean (3-7 urteren buruan). Arrautzak akulek baino zonalde altuagoetan jartzen dituzte eta jaiotako kodakek, ibaietan emango dituzte lehen bi urteak (Coscia et al., 2010).

Akularen antzeko bizimodua du eta hauekin askotan bat egiten dute euren habitatetan. Aipatu bezala, biak espezie anadromoak dira.

Kodakek jaio eta bi urtera lortzen dute heldutasuna. Ordurarte, ibaietan biziko dira baina momentu hau iristean, itsasorantz abiatuko dira. Une honen aurretik itsasorantz abiatutako jubenilek arazoak izan ditzakete gazitasunarekin. Hala ere, ondo garatutakoak uztaila eta abuztua bitartean estuarioetan ikusi ahal izango ditugu, itsasoan bizi ahal izateko moldapen fisiologikoak lortzen dituzten bitartean. Batez beste, kodaken jubenilek 6 hilabete inguru pasatzen dituzte estuarioetan (Lochet et al. 2009).

Akularekin (Alosa fallax) hibridatzen dela ikusi da (Coscia et al. 2010).