Udaberriaren etorrera iragartzen duelako da, batez ere, kuku arrunta ezaguna. Baina badu ospea ematen dion beste ezaugarri bat ere: txitatze parasitoa da, hau da, beste espezie batzuen kabia eta bertako gurasoen zaintza erabiltzen ditu kukuak bere txitak hazteko.

Kuku arruntak 32-36 cm-ko luzera du, hego-zabalera 54-60 cm-koa eta 80-160g-ko pisua (luontoportti.com). Ar heldua grisa da goi aldetik, baina behekaldea zuria da, barra beltzekin. Buztana luzea eta beltza da, puntu zuriekin. Hanka laburrak ditu eta hego puntazorrotzak. Eme helduaren koloreak antzekoak dira, baina goikaldetik marroia eta behekaldetik zuria (barra beltzekin) da batzuetan. Kuku gazteak ere honelako kolorazioa du, lepoaren atzekaldean orban zuri bat izan hoi duelarik (Hernandez, 2001; montes.upm.es).

Udaberriaren iritsiera adierazten du kukuaren kantuak. Arraren kantua ku-ku garbia den bitartean, emearena txio azkar eta zezelkatua da (Hernandez, 2001).

Ia paleartiko guztian zehar aurkitu daiteke Cuculus canorus, Espainiatik Japoneraino. Mendabaldeko populazioek neguan Afrika subsahariarraren hegoaldera migratzen dute eta ekialdeko populazioek Irla Filipinarretara eta Asia hegoaldera migratzen dute (Hernandez, 2001). Europa guztian zehar dago, Islandia eta Irla Atlantikoetan izan ezik (montes.upm.es).

Ia edozien gunetan bizi daiteke: sastrakadi, baso (artelazti, artadi, harizti, pagadi eta pinudietan), landagune eta hezeguneetan (Hernandez, 2001; montes.upm.es).

Habitat bereko espezie gehiago

Cuculus canorus intsektiboroa da, helduak zein larbak jaten dituelarik. Hegazti gehienek ar iletsurik jaten ez badute ere, kuku arruntak bai. Ar iletsuak jan aurretik arraren ertz bat moztu egiten du mokoarekin eta, gero, arra astindu egiten du eduki toxikoak bota arte. Modu honetara ez da pozoitzen (Hernandez, 2001).

Kuku arrunta txitatze parasitoa da, izan ere, emeak beste espezie baten kabian erruten ditu arrautzak. Kukuaren arrautzak ostalariaren arrautzen oso antzekoak dira, ostalariaren arabera kolore ezberdina izaten dutelarik. Arrautzen imitazioa parasitismorako moldaera da. Maiatza eta uztaila hasiera artean bi edo hiru egunero erruten du arrautza (luontoportti.com). Espezie ostalariak kabitik alde egiten duenean, kuku emeak kabiko arrautza bat atera eta berea erruten du. Hamabi egun eta erdi ondoren eklosionatzen du kukuaren arrautzak eta ostalariaren arrautzak edo gazteak kabitik kanporatu egiten ditu, elikagai guztia berarentzat delarik (Avilés & Moller, 2004; Avilés 2008; Hernandez, 2001; Kleven et al. 2004; Moskát & Hauber, 2007).

Kukua lotsatia eta bakartia da, ugal garaian izan ezik (Hernandez, 2001).