Euskal Herriko saguzarren artean ikusienetakoa eta ezagunenetakoa da pipistrelo arrunta, tamainaz Europako txikienetakoa izan arren, giza jarduerekin lotutako eremuetan aurkitzea oso ohikoa baita. Kale-argien inguruan pilatzen diren intsektu multzoak ehizatzen ibili ohi da sarritan eta landa eremu zein herrietako eraikin zahar edo erdi abandonatuetan bilatzen du babesa uda partean. Batzuetan, kolonia handi xamarrak sortzera ere heltzen dira, batez ere uda amaieran.

Berriki Pipistrellus pipistrellus bezala ezaguna zen espezietik bi espezie ezberdin bereiztu dira, bata izen zaharrarekin gelditu den pipistrelo arrunta eta bestea, Pipistrellus pygmaeus, izen arruntez pipistrelo mediterraneoa. Beraz, egun aurkitu daitekeen informazio gehiena banaketa aurretik sortutakoa da. Lan honetan ere, ziurrenik, ez da bereizketa egokirik egingo.

Europako kiroptero txikienetako bat da (besaurrea: 28-35 mm, pisua: 3,5-8,5 g) eta pispistrelo guztiek bezala belarri labur eta triangeluarrak ditu. Tragoa zabala baino luzeagoa da,  barrurantz apur bat makurra eta biribildua muturrean. Ilaiaren kolorazio dortsala homogeneoa da eta arre-gorrixka batetik hasi eta gris-berdexka baterainokoa izan daiteke. Alde bentralean, berriz, tonu argiagoak nagusitzen dira, grisa edo zurixka.

Saguzar guztiek bezala, haizeak igaro ezin duen mintzezko hegalak ditu (patagioak), hegaldi benetan bitxia burutzeko gai delarik, hegaztienarekiko zeharo ezberdina. Begiak erlatiboki txikiak ditu eta bereziki deigarria da mutur aldearen eta kanpo belarrien garapena, ekokokapenerako darabilen ultrasoinu sistemarekin erlazionatutako organoak baitira. Hala ere, saguzarra izateko muturra ez da bereziki luzea. Egitura honen alboetan guruin konkor bana ageri dute arrek, bereziki puztuak udazkenean, listu guruinekin batera. Dotazio kromosomikoa 2n=44 da.

Pipistelo txikiaren hirugarren hatzeko 2.falangea, 3.-a baino 2-3 mm luzeagoa da. Aurpegiko gune biluzietako pigmentazioa iluna da orokorrean, orban argi nabaririk gabea. Arrek zakila grisaxka dute, kolore zurbilagoko ildaska nabarmen bat ageri duelarik glandean. Irekiune nasalen artean ez du inolako protuberantziarik.

Saguzar intsektujalea izaki, hortz txiki eta zorrotzak ditu. Hortz formula: 2.1.2.3/3.1.2.3. Barnealdeko goi ebakortza bikuspidea da, kanpokoaren luzeraren erdia bestekoa. Lehen PM-a oso txikia da eta hortz-seriearen barneko aldera mugituta ageri bada ere, kanpotik ikusi daiteke.

Igorpen arruntenak banda zabaleko frekuentzia modulatuko pultsuak izaten dira, frekuentzia ia konstanteko amaierak dituzteztelarik. Frekuentzia terminalen eta maximoen intentsitateak, 42-51 eta 41,6-50,8 kHz artekoak izaten dira pipistrelo honen kasurako hurrenez hurren.
 
Komunikazio sozialerako erabili ohi dituen pultsuak ezberdinak izan daitezke, bai frekuentziari dagokionez, zein partaide kopururen arabera. Seinaleok genero bereko beste espezieen oso antzekoak dira egitura aldetik, nahiz eta pultsuen frekuentzian detekta daitezkeen ezberdintasunei esker, erraz bereiz daitezkeen.

Europa osoa, Afrika iparraldea, Arabiar penintsula eta Asia hego-mendebaldetik hasi eta ekialderaino.

Europan, Penintsula Iberiarretik hasi eta Danimarkaraino, Suedia hegoaldean ere banaketa arrasto batzuk aurki daitezkeelarik. Ingalaterra ere banaketa eremuaren baitan dago. Iberiar Penintsulan lurralde osoan zehar urkitu badaiteke ere, askozaz ere ugariagoa dirudi ipar-medebaldean. Zehatzago, Euskal Herritik hasi eta Portugal hegoaldera lerro bat egin ezkero, berau litzateke dentsitate aldaketaren muga.

Euskal Herrian banaketa guztiz homogeneoa du.

Hala ere, berriki ezberdindutako P.pygmaeus alde batera utzi eta P.pipistrellus-en banaketa eremua oraindik zehazteko dago.

Mota askotako habitatak ustiatzen ditu eta eskasia garaian beste habitat mota batzuetara doitzeko gaitasun handia duela erakutsi du. Hala ere, habitat natural ohikoenak baso irekiak, baso ertzak, erreka inguruak, larreak, sastrakadi mediterraneoak eta gune semi-desertikoak dira, kostaldeko eremuetan ere bizi delarik. Bestalde, baina, gune urbano, parke eta jardin zein landa eremuetan ere sarritan aurkitu daiteke. Gizakiaren eragin oso handia duten eremuetara lotura bereziki handia duen espeziea da beste saguzar batzuekin alderatuz gero. Esaterako, kale-argien inguruan pilatzen diren intsektuez elikatzen ikustea nahiko ohikoa da.

Habitat mota, baina, ehiza-ohiturekin oso lotuta egoteaz gain, habiak egiteko babesguneen ugaritasunarekin ere oso lotuta dago, izan ere, bizi ohitura fisurikoladun kiropteroa da pipistrelo txikia. Udako babesleku arruntenak eraikinak eta zuhaitzak dira, nahiz eta ohiko portaera den, ernari dauden emeen artean, kumatze garairako habia neguko babeslekuetara aldatzea. Neguan, hibernazio garaian,  eraikinetako zirrikituetan, amildegietako arrakaletan eta kobatan babesten dira, batzuetan, zuhaitzetako zuloetan ere bai.

Itsasoaren mailatik 2000m-ko altueraraino iristen da saguzar hau. Ernari dauden emeak, baina,  gehinez 1500m-raino heltzen direlarik.

Habitat bereko espezie gehiago

Hegaldian ehizatzen dituen mota ezberdinetako intsektu hegalariak jaten ditu, batik bat diptero nematozeroak (bate zere, Psychodidae, Muscidae y Anisopodidae), trikopteroak, efemeropteroak eta neuropteoak. Oso ohikoa da pipistrelo txikia kale-argien inguruan edo erreka eta errekastoen erriberan ehizatzen ikustea.

Udazkena iristean gertatzen dira ar eta emeen arteko lehen estalketak, baldintza txarrei ihesi, baina, obulazioa eta ernalketa hurrengo udaberrira arte ez dira gertatzen. Arrek gorteiu hegaldi laburrak burutzen dituzte emeen inguruan biraka eta musketa usai sarkor bat askatzen dute bitartean. Ernaldiaren iraupena aldakorra da urte ezberdinetan, izan ere, ingurumeneko baldintzek, batez ere tenperaturak, eta eskuragarritasun trofikoak eragin handia dute emeen sabelaldiaren iraunkortasunean.

Uda hasieran, ekaina eta uztiala bitartean, gertatzen dira erditzeak eta eme bakoitzak kume 1 edo 2 izaten ditu. Txikien garapena oso azkarra da eta gazteek oso goiz erdiesten dute heldutasun sexuala, emeek urtebeterekin eta arrek bi urterekin. Jaiotzen direnetik hiru edo lau aste igarotakoan jada, hegan egiteko gai izaten dira eta lehen hegalditik astebete inguru pasa ostean hainbat kilometrotako hegaldi luzeagoak egiteko gai izaten dira. Edoskia abuztu erdialderaino luzatu ohi da eta momentu honetan emeek kolonia uzten dute.

Espezie hau ugal koloniatan antolatu ohi da. Ar bat eta 13 emerainoko harenak osatzen dituzte estaltze garaian eta udako kumatze koloniak (emez eta kumez osatuak), orokorrean, 25-50 izatera iritsi daitezke, naiz eta leku batzuetan 200 banakotakoak ere neurtu izan diren. Neguan talde txikiagotan elkartzeko joera dute, salbuespenak salbuespen.

Saguzarrak animalia gautarrak badira ere, espezie hau nahiko aktiboa da ilunabarretan  eta  sarritan, egunez ere aktibo ikusi izan da. Sedentarioa baino eskualde mugatu bateko migratzailea da, eremuen arabera maila aldakorrean. Edozein kasutan, babeslekutik ehunka km-rainoko mugimenduak ere neurtu dira. Espezie hau ez da bereziki azkarra eta ez du maniobrabilitate gehiegi hegan egiterakoan, baina, bi ezaugarriotan ere balio ertainak dituenez gero, aldaberatasun edo moldakortasun handia erakusten du gune irekietan zein basoan ehizatzeko.  

Emeak ugal garaian taldekoiagoak dira neguan baino eta orokorrean arrei baino gehiago kostatzen zaie lurraldez aldatzea. Edoskitzea amaitu eta berehala, emeak dira kolonia uzten dutenak. Ar helduak, berriz, bakartiak dira ia urte osoan zehar eta beste arrengandik defendatzen duten babeslekuaren inguruko lurraldea babesten dute. Habia eratzeko babeslekuak ongi defendatzea gako da arrentzat, ugal garaian (abuztua-irala) emeen erakarpenerako faktore garrantzitsua baita babesleku on bat izatea.

Neguan hibernatu egiten badu ere, lantzean behin, egunik eta ordurik beroenetan ura edaten edo ehizatzen ikusi ahal izaten da.

Bataz beste 4-5 urteko bizi itxaropena badute ere, neurtu den biziraupen maximoa 16 urte eta 7 hilabetekoa izan da. Lehen urtea betetzera iristen diren banokoen portzentaia oso baxua da.

Noizbehinka, ofidio batzuen eta eguneko zein gaueko harraparien bazka izan ohi da.

Ez dago argi amorruak pipistrelo txikiaren populazioetan duen presentziaren garrantzia zenbaterainokoa den, noizbait banako gaixoren bat detektatu bazen ere, gerora egin diren ikerketetan ez baita kasu positiborik atzeman. Bestalde, bizkarroi bezala deskribatu diren zenbait taldetako espezieak daude. Esaterako, zenbait har espezie (Plagiorchis vespertilionis, Pycnoporus macrolaimus, Hymenolepis pipistrelli), diptero pupiparoak (Basilia daganiae, Nycteribia schmidli), akaroak (Steatonyssus periblepharus, S. spinosus, Argas vespertilionis).