Euskal Herriko ur-satitsurik arruntena eta ugariena da, naiz eta ez den erraza izaten animalia honekin topatzea. Ur-inguruneetan bizi da, erreka inguruetan, batez ere, eta gainerako satitsuak baino tamaina handiagoa du. Ezaugarri kraniometrikoak kontutan hartuta bi subespezie banatzen dira: N. fodiens fodiens eta N. fodiens niethammeri (Bühler 1996), eta bigarren hori da Euskal Herrian aurki daitekeena.
Iberiar Penintsulako satitsurik handiena da. 68-97 mm luze da buztan eta guzti, eta 25 gramoko pisua izatera iritsi daiteke, naiz eta normalean 10-20 gramo bitartean pisatu ohi duen. Bizkarraldea iluna da, ia beltza, eta sabelaldea zuri-grisaxka. Buztanaren kolorazioa ere kontraste handikoa da, goialde beltza eta behealde zuriarekin. Zenbait alek orban zuriak izan ohi dituzte muturrean, begien edota belarrien inguruan eta buztanaren oinarrian. Ingurune urtarretan ibiltzera moldaturiko morfologia du. Gorputzaren atzealdea zabala da, atzeko hankak handiak dira eta gorputz-adarrak eta buztana ile zurrunez estaliak ditu. Gainera, larru iragazgaitza du. Emeek 5-7 titi pare dituzte. N. fodiens niethammeri subespeziearen burua gainerakoena baino handiagoa da.
Ia Eurasia erdialde guztian hedaturiko espeziea da. Ozeano Atlantikoko kostaldetik Ozeano Bareko kostalderaino hedatzen da, eta iparraldeko muga Siberiako estepa izoztuek ezartzen diote. Hegoaldeko muga, berriz, Mediterraneo itsasoaren kostaldean dago. Iberiar Penintsulak isurialde kantauriarrean bakarrik bizi da, eta, ondorioz, baita Euskal Herrian ere.
N. fodiens niethammeri subespeziea Euskal Herriko isurialde kantauriarrean eta Pirinioetan aurki daiteke, eta baita Kantabriako eta Asturiasko hainbat gunetan ere (Lopez-Fuster 1990).
Ingurune urtarrei estuki loturiko animalia da, eta Euskal Herrian erreka txiki eta ertainetan agertu ohi da, batez ere. Dena den, paduratan eta baso eta larre hezeetan ere topa daiteke noizbehinka. Itsas mailatik 2500 metroko altueraraino aurki daiteke (Stone 1995).
Animalia hertsiki karniboroa da, eta zizareak, barraskiloak, krustazeoak, milazangoak, armiarmak eta intsektuak jaten ditu. Harrapakinak ehizatzeko hainbat segunduz ur azpian igeri egin dezake, eta arrain txikiak jateko gai ere bada (Sokolov and Orlov 1980).
Animalia honen listua pozoitsua da, eta harrapakinak tontotzeko gaitasuna du.
Ezer gutxi ezagutzen da ur-satitsu hankazuriaren ugal ohiturei buruz. Ernaldia 19-21 egun bitartekoa da, eta 8 kume inguru jaiotzen dira ernaldi bakoitzean. Edoskitzeak hilabete eta erdi inguru irauten du. Urtean bi edo hiru kumaldi izatera iritsi daitezke.
Populazioen dentsitatea asko alda daiteke urtetik urtera (Mitchell-Jones et al. 1999). Ez dute hibernatzen. Bizi luzetasuna 14 eta 19 hilabete bitartekoa izan ohi da.
Animalia honen harrapari nagusiak hegazti harrapari gautarrak dira: hontz zuria (Tyto alba), hontz ertaina (Asio otus) eta urubia (Strix aluco).
Gizakiagan pneumonia eragiteko gai den Pneumocystis carinii onddoaren eramaila izan daiteke.
Bernako Ituneko III. Eranskinean dago. Espeziearen banaketa zabala dela eta, ur-satitsu hankazuriak ez du gaur egun kontserbazio-arazo globalik, eta IUCN erakundeak LC kategoria esleitzen dio.
N. fodiens niethammeri subespeziearen banaketa oso murritza da, eta, ondorioz, haren kontserbazio-egoera askoz ere okerragoa da.