Eskinkoak, ziraunen antzeko itxura duten narrasti hankadunak dira. Euskal Herrian, bi eskinko baino ez ditugu: eskinko hiruatza eta eskinko bostatza, izenak dioen moduan, hatz kopuruan bereizten direnak. Eskinko bostatza Iberiar Penintsulako endemismoa da eta Euskal Herrian, soilik Nafarroako hegoaldean aurkitzen da.

Narrasti txikia da, buru-gorputz luzera 87,5 mm-koa duena arretan eta 97,8 mm-ko emeetan, nahiz eta isatsarekin 166 mm neurtzera iritsi daitekeen (González de la Vega, 1988). Emeak arrak baino zertxobait handiagoak izaten dira, baina gehinetan arrek buru handiagoak dituzte. Helduek 3,5-9,5 g-ko pisua dute. Aldiz, jaioberrien buru-gorputz luzera 33,6-41,2 mm-koa da (Galán, 2003) eta 44 mm-ak lortzera iritsi daitezke.

Buru txiki triangeluarra dute gerora zabaldu egiten dena, eta mutur borobildua dute. Begietan betazal mugikorrak dituzte eta belarria ondo ikusten da, sudurzuloa baino handiagoa izaten baita (Salvador, 1997). Aurpegiko ezkata handia da, bi ezkata postnasal ditu alde banatara, 3-5 supralabial, 1-2 begiarekin kontaktuan, 2 frenokular eta 3-5 superziliar. Ez du ezkata prefontalik aurkezten, ezta frontoparietalik ere; bai aldiz, supranasalak.

Gorputza motza eta borobildua da, ezkata leun disdiratsuz estalitakoa. 22-30 ezkata serie longitudinal dituzte gorputzaren inguruan eta 66-84 ezkata bentral muturretik kloakaraino.

Hanka txiki pentadaktiloak dituzte, izenak dioen moduan. Isatsa borobila da eta gehienetan gorputza baino motzagoa. Kolorea populazioaren arabera alda daiteke baina arre-horixka edo oliba kolorekoak izaten dira eta bizkarraldean marra ilunago bat azaltzen dute. Muturreko ezkatek tonalitate argiagoak dituzte, gehienetan laranjak edo horixkak. Gainera, ozelo edo begi formako orban txuriak azaltzen dituzte, kolore iluneko ertz bat dutenak. Ozeloak buruaren alboetara, gorputzaren atzealdean eta isatsaren hasieran agertzen dira batik bat. Sabelaldeak kolore zurixka edo horixka du, batzuetan erreflexu urdinekin.

Udaberrian arrek kolore laranja-arrosak hartzen dituzte buru aldean eta jaioberrien kolorea ere desberdina izaten da: helduek baino kolorazio uniformeagoa azaltzen dute, populazioaren arabera helduena baino argiagoa ala ilunagoa.

Iberiar Penintsulako espezie endemikoa da (Pollo, 1997) eta penintsularen iparraldean izan ezik (Asturias, Euskal Herriko iparraldea eta Kantauriar mendikatea) denean agertzen da (Pollo, 2002; Ceacero et al., 2007; Sillero, 2008). Populaziorik handienak eskualde bioklimatiko mediterranearrean aurkitzen dira, itsas mailatik 1.750 metroko altuerara mendi betikoetan. Euskal Herrian, soilik Nafarroa hegoaldean agertzen da.

Habitat desberdinetan agertzen da: landaredi gutxiko kostaldeko zonalde mediterranearretan (Pleguezuelos, 1989), sastrakadi mediterranearrean (González de la Vega, 1988), basoetako argiguneetan eta eremu harritsuetan (Hayley et al. 1987). 

Hala ere bizi den leku gehienetan substratu hareatsua egoten da, ezkutaleku ugari (harri, sustrai, orbel edo zuhaixkak) eta argi asko (askoz ugariagoa da hegoaldera eta mendebaldera orientaturiko eskualdeetan).

Habitat bereko espezie gehiago

Eskinko bostatza predatzaile oportunista da (López-Jurado et al., 1978) eta bere elikaduraren osagai nagusiak koleopteroak (15-47%), araknidoak (10-20%) eta isopodoak (4-22%) dira (Gil, 1992). Harrapakinaren tamaina 1-4 mm-koa izan daiteke baina batez besteko harrapakinak ez ditu 8 mm baino gehiago neurtzen (López-Jurado et al. 1978).

Eskinko bostatza obobibiparoa da. Araldia Euskal Herrian apirila bukaeratik ekainera gertatzen da baina hegoaldean martxoan hasi daiteke (Galán, 2003). Erditzea azken kopulatik 33-59 egunera gertatzen da eta beraz, ernaldiak 78 egun inguru irauten ditu (González de la Vega, 1988). Urtean erditze bakarra gertatzen da, eskualdearen arabera maiatza bukaeratik (hegoaldean) urrira (iparraldean) (Galán, 2003).

Erditze bakoitzean 1-6 kume izaten dituzte (González de la Vega, 1988), baina kume kopurua amaren tamainarekin proportzionalki erlazionaturik dago (Galán, 2003) eta batez beste, 2-3 izaten dituzte. 

Euskal Herrian eta penintsularen iparmendebaldean eskinkoek 2-3 urterekin lortzen dute heldutasun sexuala, hibernazioaren ostean (Galán, 2003).

Penintsulako zenbait eskualdetan, neguan ere aktibo egon daiteke (Galán eta Fernéndez-Arias, 1993) baina Euskal Herrian eta orokorrean, penintsularen iparraldean soilik apirila eta iraila bitartean egoten da aktibo (Galán, 2003).

Eguneko aktibitateari dagokionean, ezkutalekuetatik batik bat goizeko lehen orduetan edo ilunabarrean ateratzen dira, egunaren gainontzekoan arrakaletan sarturik egoten direlarik. Kostaldeako populazioak maiz hondarpean babesten dira.

Oso espezie lurraldekoia da eta arren artean maiz borrokak izaten dira, elkarri zauriak eraginez isatsean, hau guztiz galtzera ere iritsi daitezkeelarik.