Saguzar arratoi-belarrien edo Myotis generoko saguzarren artean Europako espezie handiena da Myotis myotis. Saguzar arratoi-belarri ertainaren (M. blythii) oso antzekoa da, nahiz eta azken honek, normalean, orban zuria izan ohi duen kopetan. Espezie kabernikola da eta baso edota landaredi ugariko inguruneak atsegin ditu. Banaketa Europa eta Afrika erdialdera mugatua du.
Myotis generoko Europako espezierik handiena da. Besaurrearen luzera 56,5–62,3 mm bitartekoa da, eta emeak arrak baino apur bat handiagoak izaten dira. Pisuari dagokionez 21 eta 35 gramo bitarteko aleak harrapatu dira. Belarri handiak ditu, 24-28,2 mm-ko luzerakoak eta muturra 3 mm-ko tartearekin gainditzen dute. Goiko ertzak atzerantz apur bat eroriak dituzte, eta kanpo-ertzetan 7-8 tolesdura izan ohi dituzte. Tragoa zabala da oinarrian, eta belarriaren erdiraino iristen da. Muturra zabala da, eta bi konkor ageri ohi ditu aurrealdean. Bizkarreko ilajearen kolorea arre-grisaxka da eta sabelaldekoa askoz ere argiagoa, ia zuria. Bizkarreko ileak hiru kolorekoak dira: oinarri iluna, bizkarraren koloreko erdiko gunea eta punta ilunxeagoa. Sabeleko ileek, berriz, oinarria beltzaxka dute eta punta zuria. Patagioa oineko kanpo-hatzaren –tibiaren erdia baino apur bat luzeagoa dena- oinarrian txertaturik dago. Uropatagioaren atzeko ertzaren erdia, gutxi gorabehera ezproiak estaltzen du, eta ez du ilerik izaten (Dietz et al. 2009).
Antzerako tamainako hainbat saguzar ezagutzen diren arren, identifikatzen erraza da, M. blythii generokidearekin salbu. Azken hau saguzar arratoi-belarri handia baino txikiagoa da, baina besaurrearen luzeraren balioak gainezarri egiten dira. M. blythiik kopetan orban zuria izan ohi du gehienetan, M. myotisek ez bezala. Hala ere, orban hau egon ezean, belarria eta tragoaren biometriak hartzea beharrezkoa da identifikazio zuzena egiteko. Saguzar arratoi-belarri handiaren belarria eta tragoaren oinarria, arratoi-belarri ertainarena baino handiagoak dira.
Bi espezieen arteko antzekotasun morfologikoa oso handia da, eta ia ezinezkoa da bereizketa begibistaz egitea, arratoi-belarri ertainak ez baitu beti izaten kopetako orban zuria. Orban hori nabarmena denean identifikatu ahal izaten da M. blythii, baina gainerakoan biometriak hartzea ezinbestekoa da.
Frekuentzia modulatuko pultsuak emititzen ditu, 100 eta 27 kHz artean, eta energia maximoko frekuentzia 35 kHz inguruan kokatzen da (Dietz et al. 2009). Luzera 2-3 ms-koa izaten da eta pultsuen arteko tartea 50-90 ms-koa. Ultrasoinuen bitartez ezinezkoa da saguzar arratoi-belarri ertainetik (M. blythii) bereiztea.
Europa eta Afrika iparraldean hedaturik dagoen espeziea da, Britainia Handia hegoaldetik eta Iberiar penintsulatik Turkia, Libano eta Israeleraino. Iparraldeko muga Alemania eta Polonian du (Dietz et al. 2009, IUCN Red List).
Iberiar penintsulan banaketa zabala du, eta gauza bera gertatzen da Euskal Herrian ere.
Europan basoko saguzar kontsideratzen den espeziea da, baso itxietan zein zuhaitz bakanak dauden inguruetan agertzen dena, nahiz eta ingurune mediterraneoan zuhaitz-dentsitate baxuko inguruetan ere agertzen den. Kumatzeko-koloniak, normalean altuera baxuko lurraldeetan kokatzen dira, baina ale bakanak 2.000 metroko altueraraino aurkitu izan dira.
Gordelekutzat leizeak, meategiak eta bestelako lur azpiko egiturak erabiltzen ditu. Eraikinetan agertzea ere ez da arraroa, batez ere Europa erdialdean (Rudolph et al. 2002).
Gleaning teknikaren bitartez ehizatzen dituzten artropodo koskorretaz (12-35 mm) elikatzen da (Güttinger 1997; Drescher 2000). Ehizatzean poliki hegan egiten dute, lurretik altuera gutxira eta harrapakina lokalizatzean abiadura handian amiltzen dira (Arlettaz 1995). Sekula ez dira flycatching teknika erabiltzen ikusi. Dietaren zati handiena koleoptero karabidoek osatzen dute, eta maila txikiagoan bestelako koleopteroak, dipteroak, armiarmak, inurriak eta oso kasu gutxitan sitsak agertzen dira. Aukera denean, ahalik eta tamaina handieneko artropodoak hautatzen dituztela behatu da.
Parekatzeak abuztuan gertatzen dira, kumatze-kolonian bertan hasieran, eta beste gordeleku batzuetan beranduago. Garai honetan saguzarrak kobazulo osoan dispertsaturik egon ohi dira, bikoteka normalean, baina hiru emez osaturiko haren txikiak ere ohikoak dira.
Kumatze-koloniak handiak izaten dira, 50 eta 1000 ale bitartekoak (Krapp 2001; Rudolph et al. 2004). Elkarrengandik oso gertu kokatzen dira, eta zenbaitetan beste espezie batzuetako saguzar kabernikolekin partekatzen dute gordelekua, ferra-saguzarrak, arratoi-belarri ertaina eta Schreiber saguzarra, besteak beste.
Kumatze-kolonia martxoa amaiera eta apirila hasiera bitartean sortzen hasten da, eta uda amaitu bitartean irauten du. Lehen emeekin batera ar batzuk iritsi ohi dira, kolonia guztia ezarri aurretik alde egiten dutenak. Erditzeak ekaina amaieran eta uztaila hasieran gertatzen dira, eta normalean kume bakarra izaten dute.
Jaio-berriek 4-6 g inguru pisatzen dute eta 17-23 mm-ko besaurrea izaten dute (de Paz 1986; Krapp 2004). Hilabete baten buruan helduen tamainako besaurrea lortzen dute eta 3-4 asteren ostean lehen hegaldiak egiteko moduan izaten dira (de Paz 1986). Hegan egiten duten lehen egunetan, oraindik ere, edoskian mantentzen dira, baina beren portaera amarenaren oso ezberdina izaten da.
Espeziearen ohiko bizi-luzetasuna 5-6 urtekoa izan ohi den arren, ezagutzen dira 25 urteko animaliak ere (Steffens et al. 2005).
Espezie sedentarioa da, urtean zehar erabiltzen dituen gordelekuen arteko distantzia ez baita 50-100 km baino handiagoa izaten, nahiz eta salbuespen gisa 400 km inguruko mugimenduak ere detektatu diren (Horacek 1985). Ehizarako ere ez dira gordelekutik 15 km baino gehiago urruntzen (Drescher 2004, Rudolph et al. 2004). Kolonia handitan bildu ohi dira emeak kumatze-garaian, ar gutxi batzuekin batera (Braun & Dieterlen 2003).
Hibernazio-koloniak kumatze-koloniak baino txikiagoak izan ohi dira, eta Iberiar penintsulan kolonia handirik aurkitu ez den arren, Polonian talde heterosexual nahiko handiak aurkitu izan dira. Europa hegoaldean, ordea, ale bakanak edo talde txikiak besterik ez dira aurkitu.
Nazioartean ez dago arriskupean katalogaturik baina Espainiar Estatuan eta EAEn 'kaltebera' kontsideratzen da, nahiz eta kolonia asko mantentzen diren, azken urteetan hauen tamainen beherakada behatu baita.
Lide Jimenez | 2013ko otsaila
|
Antton Alberdi | 2012ko apirila
|