Albisteak

Gernikaren berrinaugurazioaren ekitaldia Zilbetin

Gernikaren berrinaugurazioaren ekitaldia Zilbetin

2013/03/27

Iruzkinik ez
1357 bisita

Hurrengo larunbatean, hilak 30, goizeko 11etan “Gernika” margolana berrinauguratuko da Zilbetin (Erro, Nafarroa). Gainera pagoetan euren babesleak diren pertsonen nahiz elkarteen izenak daramatzaten xingolak ipiniko dira.

Ikastaroa: Pirinioetako ugaztunak

Ikastaroa: Pirinioetako ugaztunak

2013/03/21

Iruzkinik ez
1036 bisita

Uztailaren 22tik 26ra Jacan (Huesca) “Pirinioetako ugaztunak” izeneko ikastaroa emango da. Ikastaroa Zaragozako Unibertsitateak antolatzen du eta gazteleraz izango da. Hainbat gai jorratuko dira eta teoria orduez gain landa praktikak ere egingo dira.

Karramarro gorri amerikarrak eta ostadar amuarrainak espezie exotiko izateari utziko diote

Karramarro gorri amerikarrak eta ostadar amuarrainak espezie exotiko izateari utziko diote

2013/03/20

Iruzkin 1
1174 bisita

Martxoaren 11ean gobernuko eta autonomietako ordezkariek egindako ingurumen sektoreko bileran, ostadar amuarraina eta karramarro gorri amerikarra espezie exotiko inbaditzaileen Errege Dekretutik kentzeko erabakia hartu zen. Beraz, teorikoki, azken urteetan espezie endemikoak dauden lekuetan bi espezie horien kolonizazioa ekiditeko zeuden ekimenak ere bertan behera geratuko dira. 

Itsasoko planktonak uste baino karbono gehiago zurga lezake

Itsasoko planktonak uste baino karbono gehiago zurga lezake

Ozeanoetako planktonak zurgatzen duen karbono kantitatea egundaino estimatzen zenaren bikoitza da eskualde batzuetan

2013/03/19

Iruzkinik ez
854 bisita

CO2 emisioak dira klima-aldaketari gizakiak egiten dion ekarpen nagusietakoa. Atmosferan gas honek duen kontzentrazio-igoerari aurre egiteko maiz ozeanoetan jarri izan da esperantza jakina baita karbonoa asimilatzeko gaitasun handia dutela, bertan bizi diren plankton komunitateengatik batez ere. Itsasoetatik asko dugu ikasteko, ordea. Ozeanoek karbono dioxidoaren zurgapenean duten garrantziaren seinale, ikerketa batek argitaratu berri du itsasoko plankton-komunitateek zurga dezaketen CO2 kantitatea egundaino uste zenaren bikoitza izan daitekeela.

Zorrak tarteko, Espainiako zientzia jokoz kanpo

Zorrak tarteko, Espainiako zientzia jokoz kanpo

Europako Zientziaren Fundazioak (ESF) Espainiarentzako diru-laguntzak bertan behera utziko ditu 2013ko uztailetik aurrera

2013/03/15

Iruzkinik ez
1115 bisita

ESF Europako 29 herrialdetan zientzia jorratzen duten 72 erakundek osatutako elkartea da. Gobernuz kanpoko elkarte independente horrek Europako ikerkuntzan elkarlana sustatzea du helburu. Espainiak bi ordezkari ditu elkarte horretan, Zientzia-Ikerketarako Kontseilu Gorena (CSIC espainierazko sigletan) eta Ekonomia eta Lehiakortasun Ministerioa. Erakunde bi hauek ESFko kide gisa dagozkien kuotarik ordaindu ez dutela argudiatuz, Espainiako zientzia-aktibitateak, batez ere, mintegi eta kongresuak, sustatzeko diru-laguntzak behin-behinean bertan behera uztea erabaki du ESFk.

Errausketaren kontrako aldarria larunbatean Altsasun

Errausketaren kontrako aldarria larunbatean Altsasun

Olaztin abiaraziko duten erraustegiaren kontrako manifestazioa deitu dute.

2013/03/12

Iruzkinik ez
1344 bisita

3 Mugak Batera erakundeak Olaztiko Portland enpresak abiatuko duen errausketaren kontrako manifestaziora deitu du, bai eta partidu politiko, erakunde eta sindikatu askok ere. Lekua: Altsasuko Nettoko parking-a. Ordua: arratsaldeko 18.00ak. Eta bertara hurbiltzeko arrazoiak ehundaka. 

Bidasoa ibaiko irletan espezie autoktonoak birlandatzen ari dira espezie inbaditzaileen aurka egiteko

Bidasoa ibaiko irletan espezie autoktonoak birlandatzen ari dira espezie inbaditzaileen aurka egiteko

Birlandaketa-kanpainak estuarioaren berezko landaredia eta dinamika berreskuratzea du helburu

2013/03/11

Iruzkinik ez
1031 bisita

Bidasoa ibaiaren bokalean Txingudiko hezegunea dago, Urdaibaikoaren atzetik Euskal Herriko bigarren hezegunerik handiena dena. Ibaiak garraiatutako sedimentuen metaketak irla-sistema bat eratzen du bertan, balio ekologiko aski aitortua duena bai landarediaren ikuspuntutik, bai hegaztien babesleku gisa eta baita ekosistemaren izaera bereziagatik ere. Urte luzetan, ordea, ingurune horrek aktibitate antropogenikoaren inpaktu handia jasan du. Degradazio horri aurka egiteko sortu zen, besteak beste, Plaiaundiko Parke Ekologikoa, non idortuta eta oso kaltetuta zeuden zenbait hezegune berreskuratu ziren. Oraingoan, Bidasoa ibaiko irletan espezie inbaditzaileei aurka egiteko eta berezko landaredia berreskuratzeko birlandaketa-kanpaina jarri da martxan.

Emakumea zientzian: diskriminazioa zenbakitan

Emakumea zientzian: diskriminazioa zenbakitan

Azken urteotan egoera hobetu den arren, emakume zientzialariek diskriminazioa, soldata baxuagoak eta finantziazio murritzagoa pairatzen dituzte

2013/03/08

Iruzkinik ez
1055 bisita

Zalantzarik ez da emakumeak genero-diskriminazioaren aurkako borrokan aurrerapauso handiak eman dituela. Zientzia eta ikerketa ez dira salbuespen eta iraganean gizonezkoena eta gizonezkoentzat soilik zen munduan bidea egin dute emakumeek. Hala ere, oraindik ere mundu osoko emakume zientzialariek erronka handiak gainditu beharrean dira. Hala erakusten dute, bederen, zenbait estatistikak.

GIBa zuen haur bat sendatu dutelakoan dira medikuak

GIBa zuen haur bat sendatu dutelakoan dira medikuak

Jaioberri zela emandako tratamendu berezi baten ondoren haurrak ez du birusaren forma erreplikagarririk agertzen bere gorputzean

2013/03/04

Iruzkinik ez
1029 bisita

Hiesaren aurkako borroka luzean aurrerapauso esanguratsu baten aurrean izan gintezke. GIBaz infektatuta zegoen AEBko haur jaioberri baten gorputzetik birusaren forma bideragarriak ezabatzea lortu dute medikuek. Funtzionalki haurra sendatu dutela esan daiteke, beraz. Kasu baieztatzen bada munduan sendatutako bigarren norbanakoaren aurrean ginateke. Emaitzak aurkezteke diren honetan, ordea, bada jada sendaketa zalantzan jartzen duenik.

RNA zirkularra, gene-adierazpenaren belaki

RNA zirkularra, gene-adierazpenaren belaki

RNA molekularen forma zirkularrak aurkitu dira, gene-adierazpenean zuzenean eragiten dutenak

2013/03/01

Iruzkinik ez
966 bisita

RNA informazio genetikoaren gordailu den DNAtik proteinak ekoizteko bitartekaria gisa ezagutzen da batez ere. Baina proteinen sintesirako txantiloi gisa funtzionatzen duen RNA mezularia (mRNA) ez da molekula horrek zeluletan hartzen duen forma bakarra. Aminoazidoen garraiorako RNA (tRNA) eta erribosomen egituraren parte den rRNA ere funtsezkoak dira zelularen biologia ulertzeko. Gene adierazpenaren erregulazioarekin erlazionatuta dauden RNAren forma gehiago ere badira, hala nola, mikro RNA (miRNA) eta siRNA. Bildumara beste RNA forma bat gehitu beharrean gara orain, izan ere, RNA forma zirkularrak aurkitu dira, miRNA atxikiaz gene adierazpena erregula dezaketenak.

Ingurumenarekiko kezka apala da oso nazioartean

Ingurumenarekiko kezka apala da oso nazioartean

Galdatutako seitik bostentzat ekonomia ingurumenaren gainetik dago lehentasunen artean

2013/02/26

Iruzkinik ez
976 bisita

Finantza-krisia ekonomia globala astintzen ari den garai hauek ez dira gozoak ingurumenaren kontserbazioa eta jasangarritasuna helburu duten aldarrikapenetarako. Oinarrizko beharrizanak asebetetzeko zailtasunak ingurumenarekiko kezka bigarren maila batean laga du herrialde askotan. Hala ere, ingurumenarekiko kontzientziarik eza ezin zaio ekonomiari soilik egotzi, biolentzia, immigrazioa edota terrorismoa ere ingurumenaren gainetik baitira zenbait herrialderen lehentasunetan.

Alkohola, homininoen lagun zahar hori

Alkohola, homininoen lagun zahar hori

Elikagai alkoholdunen kontsumoa duela 10 milioi urte hasi zela proposatu dute, gizakiaren, txinpantzearen eta gorilaren leinua beste hominidoenetatik bereizi zenean hain justu

2013/02/19

Iruzkin 1
1259 bisita

Alkohola egun gizatalde eta kultura askoren parte da, izan ere, ardoa, garagardoa edota likoreak mende luzetan zehar ekoiztu ditu gizakiak. Bestalde, alkohola naturalki presente duten elikagaiak ere badira. Dela elikagai gisa edota dela plazerrerako eta desinhibiziorako aitzakia, munduan milioika norbanako dira alkoholaren zaporearen jakitun. Alkoholaren kontsumoa uste daitekeena baina zaharragoa da, ordea. Proposatu berri denez alkohola metabolizatzeko gaitasunak gorilen, txinpantzeen eta gizakion arbaso komunak duela 10 milioi urte eboluzionatu zuen garaian izan dezake jatorria.

Ugaztun karendunen arbaso komuna argitara

Ugaztun karendunen arbaso komuna argitara

Ugaztunen historia ebolutiboa berridazteko beharra agerian utziko luke aurkikuntzak

2013/02/13

Iruzkinik ez
1163 bisita

Ugaztun karendunena ugaztun espezieen gehiengoa biltzen dituen azpiklasea da. Egundaino fosil-erregistroak iradoki izan du ugaztunak dinosauroak desagertu baina dezente lehenagotik Lurrean izan arren, ez zutela tamaina handirik garatu eta dibertsifikazio nabarmenik pairatu duela 66 milioi urte asteroide baten inpaktuak narrasti handien desagerpena eragin zuen arte. Analisi molekularrek, bestalde, ugaztunen agerpena duela 100 milioi urte inguru kokatu izan dute. Baieztapen horiek guztiak kolokan jar daitezke orain, izan ere, ugaztun karendun guztien arbasoa litekeen animalia inferitu berri dute, dinosauroen desagerpena baina beranduago bizi izan zena.

Iratiko Oihana Natur Parke izendatu nahi dute

Iratiko Oihana Natur Parke izendatu nahi dute

2013/02/10

Iruzkinik ez
1083 bisita

Nafarroako Parlamentuak Zaraitzuko Biltzarraren eskaria bere egin eta Nafar Gobernuari Iratiko Oihana Natur Parke izendatzeko tramiteak has ditzala eskatu dio. Halaber, Aezkoa bailarako arduradunekin ere hitz egin dezala eskatu diote, babesgunea oihanaren osotasunari hedatu ahal izateko.

Azken neanderthalaren bila

Azken neanderthalaren bila

Iberiar Penintsulako Neanderthalen fosil modernoenen datazioa atzeratu egin da

2013/02/06

Iruzkinik ez
1012 bisita

Homo neanderthalensis Europan bizi izan zen 50.000 urtez Erdi Paleolitoan, Afrikatik iritsitako gizaki modernoak Europa kolonizatu zuen arte, hain zuzen ere. Arkeologo askoren iritzia izan da urtetan azken neanderthalak Iberiar Penintsulan bizi izan zirela, adibidez, Gibraltarko Gorham haitzuloan topatutako arrastoetan oinarrituta. Neanderthalei esleitutako aztarna horien adina 30.000 urte baina gutxiagokoa zela ebatzi zuten karbono-14 bidez egindako neurketek. Orain, analisi horiek findu egin dira eta dirudienez aztarna horiek 10.000 urte zaharragoak dira. Baliteke, beraz, Europan bizi izan zen azken neanderthala iberiarra ez izatea.

Erregistra zaitez

Erregistra zaitez!

· Parte hartu edukiak hornitzen eta eztabaidatzen 
 
· Igo itzazu argazkiak, bideoak, liburuak, estekak...